Адміністративно-правові та кримінально-правові засоби запобігання крадіжкам із магазинів

Автор(и)

  • Микола Іванович Хавронюк Національний університет «Києво-Могилянська академія», Україна https://orcid.org/0000-0002-1304-9298

DOI:

https://doi.org/10.18523/2617-2607.2024.14.83-95

Ключові слова:

крадіжка, грабіж, дрібне викрадення, адміністративне правопорушення, кримінальний проступок, кримінальна відповідальність, покарання, стягнення

Анотація

У статті досліджено проблему адміністративної та кримінальної відповідальності за крадіжки, зокрема дрібні крадіжки з магазинів, підстави такої відповідальності та види стягнень і покарань, які застосовуються у відповідних випадках в Україні і за кордоном. Аналіз статистичних даних показав, зокрема, що у 2022–2024 рр. Національна поліція України значно зменшила реагування на крадіжки, які є кримінальними проступками, а кількість осіб, засуджених за такі крадіжки, зменшилась у понад 17 разів. До 9 серпня 2024 р. викрадення чужого майна, зокрема й повторне, визначали як адміністративний проступок, якщо вартість такого майна на момент вчинення правопорушення не перевищувала 302,8 грн, а як кримінальний проступок — якщо вартість предмета крадіжки була в широких межах від 302,8 до 151 400 грн. Але аналіз судової практики доводить, що непоодинокими є випадки засудження за крадіжку до 5 років позбавлення волі у разі, коли її предмет лише незначно перевищував 302,8 грн, і водночас засудження до мізерного штрафу за адміністративний проступок, коли особи вчиняли багаторазові крадіжки на загальну суму, що в десятки разів перевищувала 302,8 грн. Запропоновано, зокрема, визначити, що у разі вчинення особою двох чи більше викрадень, за жодне з яких її не було притягнено до адміністративної відповідальності, розміри предметів викрадення складаються і особа має нести адміністративну або кримінальну відповідальність залежно від розміру викраденого.

Біографія автора

Микола Іванович Хавронюк, Національний університет «Києво-Могилянська академія»

доктор юридичних наук, професор, професор кафедри кримінального та кримінального процесуального права факультету правничих наук Національного університету «Києво-Могилянська академія»

Посилання

  1. Debter, Lauren. “Shchoroku mahazyny SShA hrabuiut na tretynu VVP Ukrainy. Yak ryteilery nepomitno vprovadzhuiut superechlyvi tekhnolohii dlia borotby zi zlochynnistiu.” Forbes Ukraine, February 13, 2022. https://forbes.ua/innovations/riteyleri-nepomitno-vprovadzhuyut-superechlivi-tekhnologii-zadlya-borotbi-zi-zrostannyam-zlochinnosti-v-magazinakh-01022022-3461 [in Ukrainian].
  2. European Pravda. “Supermarkety v Ispanii poterpaiut vid kradizhok olyvkovoi olii, yaka rizko zdorozhchala.” European Pravda, November 20, 2023. https://www.eurointegration.com.ua/news/2023/11/20/7173964/ [in Ukrainian].
  3. Holovnenkov, Pavel. Ugolovnoe ulozheniye Federativnoy Respubliki Germaniya — Strafgesetzbuch (StGB) — Nauchno-prakticheskiy kommentariy i perevod teksta zakona. Universitätsverlag Potsdam, 2021 [in Russian].
  4. Kozachenko, Oleksii. “Delikatna tema: yaki tovary naichastishe kradut z mahazyniv i yakykh zbytkiv tse zavdaie torhivli.” Delo.ua, November 10, 2023. https://delo.ua/retail/delikatnatema-yaki-tovari-naicastise-kradut-z-magaziniv-i-yakix-zbitkiv-ce-zavdaje-torgivli-425893/ [in Ukrainian].
  5. Kozenko, Andrii. “Chomu v Brytanii pochalas epidemiia dribnykh mahazynnykh kradizhok.” BBC NEWS Ukraine, November 15, 2023. https://www.bbc.com/ukrainian/articles/c51rx3rgvz1o [in Ukrainian].
  6. Krimhand. “Populyarnost magazinnykh krazh v Germanii.” Krimhand. https://kanzlei-krimhand.de/publikatsii/ob-ugolovnom-prave/krazha-v-magazine/ [in Russian].
  7. Kulakov, Vadym. “Dribna kradizhka znovu stala kryminalnym zlochynom u Kalifornii.” Bazar, December 18, 2024. https://www.bazar.club/news/post/verhovniy-sud-sklonyaetsya-k-zapretutiktok [in Ukrainian].
  8. Gesetz über Ordnungswidrigkeiten. Ausfertigungsdatum: 24.05.1968. https://www.gesetze-im-internet.de/owig_1968/.
  9. Fastivskyi City-Raion Court of Kyiv Oblast. Resolution. April 2, 2024. Unified State Register of Court Decisions. https://reyestr.court.gov.ua/Review/118071356 [in Ukrainian].
  10. Darnytskyi District Court of Kyiv City. Court verdict. October 20, 2023. Unified State Register of Court Decisions. https://reyestr.court.gov.ua/Review/114535800 [in Ukrainian].
  11. Kutielieva, Iryna. “U Slovachchyni fiksuiut zrostannia kilkosti mahazynnykh kradizhok pislia reformy vid uriadu Fitso.” European Pravda, August 26, 2024. https://www.eurointegration.com.ua/news/2024/08/26/7192818/ [in Ukrainian].
  12. Mukachivskyi City-Raion Court of Transcarpathian Oblast. Court verdict. March 31, 2023. Unified State Register of Court Decisions. https://reyestr.court.gov.ua/Review/109935221 [in Ukrainian].
  13. Office of the Attorney General. “Pro zareyestrovani kryminalni pravoporushennya ta rezultaty yikh dosudovoho rozsliduvannya.” Accessed January 10, 2025. https://gp.gov.ua/ua/posts/pro-zareyestrovani-kriminalni-pravoporushennya-ta-rezultati-yihdosudovogo-rozsliduvannya-2 [in Ukrainian].
  14. Soltani, Nikki. “Rozuminnia kradizhky v mahazyni za zakonodavstvom Brytanskoi Kolumbii.” PaxLaw Corporation, November 21, 2024. https://www.paxlaw.ca/uk/understanding-shoplifting-under-british-columbia-law/ [in Ukrainian].
  15. Szymczyk-Przewoźna, Jolanta. “Już niedługo można będzie nakraść towaru za 800 zł. Nie każdemu się to podoba.” Bezprawnik, February 9, 2023. https://bezprawnik.pl/kradzieze-w-sklepach/.
  16. Ukr.Media. “V borotbi z mahazynnymy kradizhkamy v Yaponii pochaly vykorystovuvaty shtuchnyi intelekt.” Ukr.Media, May 21, 2019. https://ukr.media/science/392639/#google_vignette [in Ukrainian].
  17. Ukrainian Judiciary. Judicial Statistics. Accessed January 10, 2025. https://court.gov.ua/inshe/sudova_statystyka/ [in Ukrainian].
  18. Yaqub, M. “15+ Shoplifting Statistics That You Must-Know in 2024.” BusinessDasher, October 23, 2024. https://www.businessdasher.com/shoplifting-statistics/.
  19. Zavodskyi District Court of Mykolayiv City. Court verdict. December 9, 2022. Unified State Register of Court Decisions. https://reyestr.court.gov.ua/Review/107762753 [in Ukrainian].

##submission.downloads##

Опубліковано

2025-01-31